Ciągłe aresztowania i ekspedycje karne, połączone z dokonywanymi przez Kozaków awanturami i rabunkami spokojnej ludności, wywoływały oburzenie pokrzywdzonych, a nie osiągały zamierzonego celu. Widzimy to z dochodzeń komisji śledczej. Tak na przykład Gerar ...
Partia Narbutta liczyła do 300 ludzi
Z Ludwikiem Narbuttem wyruszyli w pole jego 17 letni brat Bolesław, rządca Duczman i kilku ludzi ze dworu. Na drugi dzień przyłączył się do nich Leon Kraiński z Hryszaniszek z kilku ludźmi, a potem ks. wikary Stefan Horbaczewski z Ejszyszek z kilkunastu l ...
Narbutt jako wódz był energiczny
W roku 1938 upływa 75 lat od chwili wybuchu powstania styczniowego. Naród polski, ciemiężony przez najeźdźcę, chwytał się raz po raz oręża by porwać pęty długiej niewoli, stawał do nierównej walki, wychowywał młode pokolenie na ideałach niepodległościowyc ...
Wspomnienia Juliana Grzymała – Przybytki
Dzieciństwo moje "sielskie, anielskie” wypadło w epoce, kiedy wspomnienia z 1863 roku żyły w pamięci moich najbliższych, tworząc kartę niezapomnianą, romantyzmem zmagań beznadziejnych, lecz świętych natchnioną. Te pełne grozy i zarazem najwyższego napięci ...
O rodzie Narbutt Narbuttowicze
Narbut - prastary szlachecki ród (jeden z nielicznych rodów szlacheckich) wywodzący się z Litwy od przełomu XV-XVI wieku ( a może i wcześniej). Początkowo, jak w wielu innych krajach Narbut było traktowane jako zawołanie. Było też traktowane jako przezwis ...
Rodzina Teodora Mateusza Narbutta
Teodor Mateusz Narbutt urodzony w ziemi Lidzkiej czuł się, jak piszą o nim biografowie, Litwinem, jego dzieła historyczne są poświadczeniem jego miłości do Litwy i jej pamiątek pozostawionych przez najdawniejszych mieszkańców tej ziemi... Jednak cały niem ...
Ze wspomnień o wielkiej Polce
W Krakowie zmarła Teodora Monczuńska. Odeszła w zaświaty jedna z najświatlejszych postać, doby popowstaniowej. Emisarjuszka Rządu Narodowego w 1868 r. w pow. Lidzkim w niepodległej Polsce - kawaler orderu "Poloniae Restitutae”. Córka historyka Teodora Nar ...
Saładuszka – zdrajca Ludwika Narbutta
Po śmierci matki pracowałam jeszcze rok jeden przy ojcu ukochanym, ale zaszły wypadki, które zmusiły mnie wyjechać do Lidy. Pożar stajni i wozowni pozbawił nas uprzęży i bryczki; choroby uczennic, krup jednej i tyfus drugiej, znaczna odległość do doktora ...
W carskim mundurze na Kaukazie
Około roku 1845 Ludwik Narbutt został ze szkół w Lidzie przeniesiony do Wilna i umieszczony w tz. Instytucie Szlacheckim. Odwiedza go tam matka, zajmująca się zawsze samą nauką i lokatą synów, umową z profesorami etc. Przy niepospolitej energii dzielna ko ...
Dziatwa Ludwika Narbutta w Szawrach
Narbuttowie mieli liczną rodzinę, pięciu synów: Ludwika, Aleksandra, Franciszka, Bolesława i Stanisława, oraz trzy córki: Joannę, późniejszą Kuncewiczową, Amelję, późniejszą Stryjeńską i Teodorę, która, poślubiwszy Monczuńskiego w lat kilka owdowiała. Z ...
Organizacja partji Ludwika Narbutta
Ludwik Narbutt nie brał udziału w tych przygotowaniach do powstania, bo uważał, że niepożądane jest rozpraszanie energji na prace, które załatwiać powinni inni patrjoci, do tego powołani. Sam, jako przyszły wódz, w skupieniu oczekiwał hasła: "do broni!” i ...
Powstańcze władze cywilne w pow. lidzkim
Powstanie lidzkie miał przygotować powiatowy komitet rewolucyjny, w skład którego wchodzili: obywatel Henszel Konstanty z Wołdaciszek, jako prezes komitetu i t. zw. Naczelnik cywilny, obywatel Grażycz Witold z Siehieniowszczyzny, jako przedstawiciel Centr ...